Visie
Nederland zit midden in een energietransitie. Deze energietransitie moet ervoor zorgen dat in 2050 de energievoorziening (bijna) helemaal duurzaam moet zijn. Energiebronnen zijn dan hernieuwbaar, in plaats van de verbranding van fossiele brandstoffen. Hernieuwbare energiebronnen zijn onuitputtelijk, in tegenstelling tot fossiele brandstoffen die niet hernieuwbaar zijn. Daarom heeft ook de gemeente West Betuwe stappen gezet om te onderzoeken of en hoe aardgas kan worden vervangen door natuurlijke energiebronnen, zoals wind en water. De stichting Mooi Wonen In Enspijk heeft al in 2012 in haar Dorpsplan de ambitie uitgesproken in 2030 energieneutraal te willen zijn. Naast dit feit en het feit dat Enspijk aan de Linge ligt is Enspijk uitgekozen als proeflocatie om aquathermie te ontwikkelen. De ontwikkeling van een warmtenet, waarbij warmte uit de Linge wordt gehaald, kan als voorbeeld dienen voor andere gemeentes en organisaties.
Gezamenlijke doelen
De werkgroep Duurzame Warmte Enspijk (DWE) is opgericht om de ontwikkeling van aquathermie aan de Linge te onderzoeken en te realiseren. De werkgroep bestaat uit een groep enthousiaste dorpsbewoners die hier veel van hun vrije tijd in steken.
De doelen van de gemeente West Betuwe en DWE zijn:
- Het ontwikkelen van een duurzame energievoorziening;
- Voortrekkersrol spelen in de energietransitie van de gemeente West Betuwe, i.h.b. Enspijk;
- Het ontwikkelen van een voor anderen reproduceerbaar plan om de energietransitie vorm te geven.
Daarbij is het streven om de dorpsbewoners een duurzame energiebron aan te bieden, waarbij de energieprijs voor lange tijd (>20 jaar) vast ligt. Hierdoor zullen de bewoners minder last hebben van de schommelingen in de energieprijs. Bewoners die het klimaat een warm hart toedragen, kunnen hiermee aansluiten op een klimaatvriendelijke energievoorziening.
We hebben een netwerk met samenwerkende organisaties ontwikkeld, die allemaal betrokken zijn bij de realisatie van ons warmtenet in Enspijk.
Het proces: verleden, heden, toekomst
Tijdlijn
Verleden
In december 2020 heeft Royal Haskoning DHV in opdracht van de Provincie Gelderland een quickscan voor Enspijk uitgevoerd om te onderzoeken of een warmtenet met aquathermie als energiebron technisch haalbaar zou zijn. De conclusie was: het is haalbaar. Wel ligt er financieel een forse uitdaging. Van november 2021 t/m maart 2022 werd onderzocht wat het voorkeursscenario voor de energietransitie in Enspijk zou kunnen zijn.
De criteria waarop de verschillende concepten zijn beoordeeld:
- CO2 emissie;
- Kosten;
- Overlast bij aanleg en in gebruik;
- Elektrische energie behoefte;
- Elektrische piekvermogen – de hoogste vraag naar elektrisch vermogen gemeten over een bepaalde periode; en
- Flexibiliteit.
Op basis van deze criteria is, in samenwerking met RES Regio Rivierenland, geconcludeerd dat warmtewinning uit de Linge met één warmte-koude opslag vooralsnog de beste technologie is voor een duurzame warmtevoorziening om de dorpskern van Enspijk op aan te sluiten.
Met deze gegevens is de werkgroep DWE in maart 2022 aan de slag gegaan. Gedurende 2022 heeft de werkgroep DWE het Plan van Aanpak ontwikkeld. Op 18 januari 2023 werd de Coöperatie Duurzame Warmte Enspijk opgericht.
Heden
Voorjaar 2024 – Waar in 2020 uit de quickscan is gebleken dat aquathermie technisch haalbaar zou moeten zijn, moeten de plannen uiteindelijk ook financieel, milieutechnisch en organisatorisch haalbaar zijn. Dat is het een forse opgave.
We werken nu aan de integrale haalbaarheidsstudie. Op dit moment wordt een technisch conceptontwerp opgesteld voor het systeem, het ontwerp dat het meest in de buurt komt van alle eisen en wensen die door alle betrokken partijen zijn gesteld. Zo krijgen we een idee van hoe de duurzame warmtevoorziening er grofweg uit zou kunnen gaan zien. Op basis daarvan gaan we het kostenplaatje gedetailleerder uitwerken; als het technisch concept-ontwerp af is, is er ook meer te zeggen over o.a. de financiële haalbaarheid.
Ook moeten de eigendomsrechten goed vastgelegd worden en moet alles juridisch goed onderbouwd zijn. Daarnaast checken we welke risico’s we lopen en of we in alle opzichten een duurzame oplossing ontwikkelen.
Toekomst
Als alle seinen van de uitkomsten van het haalbaarheidsonderzoek op groen staan, sluiten we die fase af met een intentieverklaring van alle betrokken samenwerkingspartijen. Deze intentieverklaring brengt het traject dan in de fase van “Ontwikkeling en Ontwerp”, waarin de duurzame energievoorziening concreet wordt uitgewerkt.
Voor we die fase in kunnen is het ook van belang dat inwoners van Enspijk er klaar voor zijn om over te stappen naar deze energievoorziening. Aan het eind van de fase van de integrale haalbaarheidsstudie zullen we ook aan de inwoners van Enspijk vragen of zij de intentie hebben over te stappen op de duurzame energievoorziening. Om die belangrijke keuze te kunnen maken worden alle inwoners steeds betrokken bij de ontwikkeling van het warmtenet. Tijdens bijeenkomsten en in nieuwsbrieven geven we informatie over welke maatregelen in huis nodig zijn om te kunnen overstappen (denk aan isolatie en andere energie besparende maatregelen) en hebben dorpsgenoten de gelegenheid om mee te praten en mee te denken.
Activiteiten vanaf maart 2022
Iedere maand worden er kleine en grote stappen gezet. Op deze pagina ziet u een overzicht van de voortgang vanaf maart 2022 en een uitgebreider verslag kunt u vinden in de nieuwsberichten op de nieuwspagina.
Doe mee en denk mee!
Wilt u zich ook actief inzetten voor de realisatie van het warmtenetwerk in Enspijk? Stuur dan een berichtje naar info@dwenspijk.nl
Versterking bestuur – woon je in Enspijk en word jij warm van bestuurswerk?
Duurzame Warmte Enspijk 